(Myanmar version below)

VisionFund Myanmar (VFM) has been one of LIFT’s implementing partners in Rakhine State since 2018. With the current political and economic crisis in Myanmar, the Rakhine Communication Hub (RCH) sat down with Sittwe-born Aung Kyaw Sann, the Head of VisionFund Myanmar in Rakhine State, to take a closer look at how the situation in the country has affected the organisation and its beneficiaries.

RCH:
Aung Kyaw Sann, please give us a brief introduction to VisionFund Myanmar.

Aung Kyaw Sann:
“Ok, let me first explain the origins of VisionFund Myanmar. We are the microfinance arm of World Vision. We grew from an economic development program of World Vision Myanmar and became a registered microfinance organization under the regulation of FRD[1] and the Ministry of Finance. VFM is fully owned by VisionFund International, which is a non-profit organization under World Vision International. VisionFund International is the microfinance network of World Vision International and owns and operates microfinance institutions in over 26 countries around Asia, Africa, Latin America and Eastern Europe.”[2]

RCH:
More specifically on Rakhine now - how big are your operations in Rakhine, how many staff, how many offices and how many clients do you have and where exactly do you operate in Rakhine?

Aung Kyaw Sann:
“In Rakhine, we currently have five branches in Kyaukphyu, Ramree, Sittwe, Kyauktaw, and Mrauk-U townships and the total staff is around 60. We can say there are around 10,000 active clients in Rakhine State. Regarding the Rakhine branches, firstly, the Sittwe office was opened in December 2018.

As you know, usually, the preparation period to open an office is much earlier. During that period, we conducted recruitment of staff and developed the capacity of the new staff members. We have a training and capacity development team in our office. The team sends new recruits to other branches for on-the-job training. The purpose of this assignment is to help new employees understand and familiar with the operating system, rules, and regulations of the VFM. When the Sittwe branch was opened, new staff were introduced to work in conjunction with experienced supervisors from other branches. We are constantly working to develop the capacity of our staff. Even now, we offer e-learning, an online platform for employees to learn for their capacity building.”

RCH:
What does the ‘average VisionFund Myanmar client’ look like? Age, gender, urban or rural, level of education, etc. - and what do they need the funding for that they get from VisionFund Myanmar?

Aung Kyaw Sann:
“In terms of the average VisionFund Myanmar client, we first think about gender. We make it a priority for women to get these loans. In Rakhine, the female participation rate is 87 per cent among our 10,000 clients. We also prioritize certain business sectors, particularly during the current economic and political crisis in order to ensure the quality of the loan and for responsible lending to sectors which are more likely to continue generating income during this time. Specifically, we prioritize agriculture and smallholder farmers as well as other income generating activities that will ensure food security and livelihoods during this time. We also encourage people with disabilities to apply for loans as well as we consider migrants to provide loans. We do not have a limit on how much we can provide to people living in rural and urban areas. We work to make loans available to people who live in all areas within our reach. For example, we even reach places where all communities in Rakhine live and provide them loans. Now that our office is almost three years old in Rakhine, we can say that we can cover most of the areas from where our five branches are located. However, we still have difficulty accessing some government-restricted areas. But we never give up. We are trying to get to those places.”

RCH:
What are the challenges of providing such loans between different communities?

Aung Kyaw Sann:
Cultural differences and language issues. Plus, here in Rakhine State at least, access restrictions to certain groups, inter-community conflict, religious and ethnic tensions as well as active armed conflict and security issues are all challenges that we’ve had to overcome to establish branches as well as continue operations. We want to provide the loans even more to different communities. But there are restrictions on access to them. However, as mentioned before, we are trying our best to reach them since we believe that everyone should have access to financing.”

RCH:
How exactly does it work? How does one get money from VFM, what is the process like? And how does the repayment work later on?

Aung Kyaw Sann:
”Usually, when we reach a village, we first explain the process of the loan to the locals. Our credit policy allows the clients to get group loans as well as individual loans. Firstly we take some time to explain the concept of the loan to the locals. We have to explain the details of the loan with interest rate calculations, how to repay it and how much to repay once. If you take a group-loan, there should be three to 15 people in a group. Since the members of the group have to guarantee each other, only those who are trusted by all the members can join the group to apply for the loan. Group formation however totally depends on the clients themselves. We as VisionFund do not intervene in the process. The individual loan is a form in which the other person guarantees the one who wants to apply for the loan. In general, a person who wants to take out a loan is guaranteed by someone with the same standard of living. Then we have to check the visibility of their guarantee. We screen those documents that are available, but no other documents are required. For example, you do not even need to mortgage your assets to get a loan.

Determining the repayment period also depends largely on the cash flow of each client. There are two types of repayments. Clients can do the repayment monthly. And another type is the main form of repayment for farmers and agricultural workers. They have to repay the loan when it comes to their seasonal harvest. These are balloon loans. Usually, we encourage monthly repayment if the client’s monthly cash flow allows as that ensures credit discipline and reduces risk of delinquency. The overall loan term averages between six to eight months but can go up to two years depending on the business and financial statements. According to our latest data, agriculture loans are the most popular (37 per cent) followed by loans to enable local people to open small shops (27 per cent) and offer services (29 per cent) to their communities.

Of course, there are some delinquency issues in micro-financing. There are clients who cannot make their loan repayments right now due to COVID-19 and the political crises. But our organization never does forced collection. We value the client relationship. Even if they cannot repay the loan, the main thing is to keep the relationship with the client intact. We instruct our staff to be polite when dealing with our clients and suggest solutions that work for both sides.”

RCH:
How successful is VFM in Rakhine - do you have any special success stories to share?

Aung Kyaw Sann:
“Yes, I would definitely say that VFM in Rakhine is being successful. There are many ways to measure the success of a microfinance business. Despite the fighting in Rakhine in recent years, we have continued our operations. Another thing we can say is that there are no other microfinance operators except us in Kyauktaw and Mrauk-U, where the fighting was intense during the armed conflicts in Rakhine State. During the fighting, we were determined to keep offering our services in the Kyauktaw branch despite the difficulties of microfinance in those areas. In Sittwe, we were able to reach many restricted areas and provide loans for those in need. There are indicators in the microfinance industry that measure how successful a business is. At the very least, there is a measure of whether our Rakhine branch can stand on its own two feet. For now, it’s hard to say if our Rakhine branch can exist without any support. This is mainly due to the impact on our microfinance business during the armed conflict in recent years. Even now, there is a significant increase in commodity prices in Rakhine as the indirect impact of the political unrest in the mainland. This also has an impact on our work.”[3]

RCH:
How is the feedback from local people in Rakhine to VFM’s microfinance network? Do they generally give negative or positive comments?

Aung Kyaw Sann:
“We focus on building the reputation of our organisation and making good relationships with our clients. And we always try to be transparent. We would say there are almost no complaints from locals regarding our business and also our staff In Rakhine. So we can say that there are almost no complaints from the clients because we value good relationships. Our practice is to resolve any issues that arise until we reach client satisfaction.”

RCH:
2020 was a difficult year with COVID-19 and on top of the pandemic, the political landscape in Myanmar changed completely with the 1 February 2021 events. How has all of this affected VFM’s operations and clients?

Aung Kyaw Sann:
“In Rakhine, the armed conflict was intense in the past two years. At the same time, the aftermath of COVID-19 also caused many economic crises. This year, while the fighting has calmed down, the third wave of COVID-19 arrived. The people of Rakhine have been indirectly suffering from the aftermath of political instability since earlier this year. Commodity prices have risen as a result of the rising dollar exchange rate and limited banking services. All of this is affecting our clients as well as our own business. VFM has had to adapt our operations, adjust products and work closely with clients to find solutions to the challenges. We have seen an increase in delinquent clients after the peak periods of the crises (April 2020, September to December 2020, February/March 2021 and July to September 2021), but overall, when our branches are able to open, clients have wanted to repay. They are interested in keeping a good credit history to ensure the possibility of a follow-up loan from VFM.”

RCH:
What were the changes to your operations that you could make to counter the negative effects of COVID and the coup?

Aung Kyaw Sann:
We made some small changes to our operational strategies. At times when the clients are in trouble, we have to postpone the loan repayment period. In April 2020, the repayment period was postponed for a month. During the last fighting in Rakhine State, our offices in Mrauk-U and Kyauktaw were closed and the loan collection period was postponed for two or three months. Due to these delays, it is difficult for us to run our business. But on the other hand, we encourage each client to repay their loan monthly. Sometimes, we have to balance between the difficulties of our clients and our operations. Most of the people we provide the loans to are from underserved communities. As you know, our services are intended for those who do not have access to banking services and access to finance. We have built trust and relationships from the beginning, so clients look back on us. Even though it is difficult for them, the majority of clients try to pay it back every month.”

RCH:
Finally, what is your outlook for 2022 in Rakhine - what are your hopes and what are your expectations?

Aung Kyaw Sann:
“VFM has a business continuity plan and strategy for next year. For Rakhine, we will continue to strive to survive with this microfinance business for each of our staff and our clients. We hope to maintain access to finance for each client and overcome these difficult times with the cooperation of our staff. Microfinance is still very much needed in Rakhine. There are still a lot of people waiting to get a loan in places we have not been able to reach in Rakhine State.”

 

 

 

 

 

 


ACKNOWLEDGEMENTS
We thank the governments of Australia, Canada, the European Union, Ireland, New Zealand, Norway, Switzerland, the United Kingdom and the United States of America for their kind contributions to improving the livelihoods and food security of people in Myanmar. Their support for the Livelihoods and Food Security Fund (LIFT) is gratefully acknowledged.

DISCLAIMER
This document is produced with financial assistance from Australia, Canada, the European Union, Ireland, New Zealand, Norway, Switzerland, the United Kingdom and the United States of America. The views expressed herein should not be taken to reflect the official opinion of the LIFT donors.

[1] Financial Regulatory Department

[2] You may visit VisionFund international’s website at www.visionfund.org for more information.

[3] Please view the publications on the VFM website for more information on operational changes and product adaptations in response to COVID and political situation, including: Making it easier for clients to withdraw their savings by removing advance notice requirement and extending cash opening hours; Flexibility in terms of loan repayment; Development of disbursement strategy to ensure loan quality and responsible lending to client so they do not get into overindebtedness).

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Rakhine Communications Hub မှ စီစဉ်ထုတ်လုပ်သော VisionFund Myanmar နှင့် အင်တာဗျူး

VisionFund Myanmar သည် ၂၀၁၈ မှ စတင်၍ LIFT ရန်ပုံငွေ ထောက်ပံ့မှုဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီးမံကိန်များ အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသည့် မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လတ်တလောဖြစ်ပေါ်နေသော နိုင်ငံရေး နှင့် စီပွားရေး အကျပ်အတည်းများနှင့်အတူ နိုင်ငံအတွင်း အခြေအနေများက အဖွဲ့အစည်းနှင့် အကျိုးခံစားခွင့်ရှိသူများအပေါ် မည်ကဲ့သို့ သက်ရောက်မှုရှိနေကြောင်း အနီးကပ်လေ့လာသိရှိနိုင်ရေး အတွက် စစ်တွေမြို့ရှိ VisionFund Myanmar ၏ အကြီးအကဲတစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးအောင်ကျော်ဆန်းနဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုများကို Rakhine Communications Hub (RCH)က ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

RCH
ဦးအောင်ကျော်ဆန်းအနေနဲ့ VisionFund Myanmar အကြောင်းကို အကျဉ်းချုံးပြောပြပေးလို့ရနိုင်မလားခင်ဗျ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ဟုတ်ကဲ့။ VisionFund Myanamr (VFM) စတင် ပေါက်ဖွားလာတာကို အရင်ဆုံးရှင်းပြချင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ World Vision ရဲ့ Microfinace လက်တံဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့ဟာ World Vision Myanmar ရဲ့ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအစီအစဉ်ကနေဖြစ်ပေါ်လာတာဖြစ်ပြီးတော့ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ငွေရေးကြေးရေးကြီးကြပ်စစ်ဆေးရေးဦးစီးဌာန အောက်မှာ မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ အသေးစား ငွေရေးကြေးရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်လာပါတယ်။VFM ကို အကျိုးအမြတ် ရယူခြင်းမရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့ World Vision International ရဲ့အောက်က VisionFund Internationalမှ အပြည့်အဝပိုင်ဆိုင်ပါတယ်။ VisionFund International ဟာဆိုရင် World Vision International ရဲ့ အသေးစားငွေးရေးကြေးရေးကွန်ရက်ဖြစ်ပြီး အရှေ့ဥရောပ၊ လက်တင်အမေရိက၊ အာဖရိက နဲ့ အာရှ ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံပေါင်း ၂၆ နိုင်ငံမှာ အသေးစားငွေးရေးကြေးရေး အင်စတီကျူးရှင်းတွေကို ပိုင်ဆိုင်ပြီး ဒါတွေကိုလည်ပတ်အောင်လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။

RCH
ရခိုင်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ်ပြောကြရအောင်ဗျာ။ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဝန်ထမ်းအရေအတွက်၊ ရုံးခွဲအရေအတွက်၊ ချေးငွေယူသူအရေအတွက်ဘယ်လောက်ရှိသလဲဆိုတာတွေ အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ လုပ်ငန်း ဘယ်မှာ လည်ပတ်နေလဲဆိုတာတွေကို အတိအကျပြောပေးနိုင်မလား။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
လက်ရှိမှာတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ကျောက်ဖြူ၊ ရမ်းဗြဲ၊ စစ်တွေ၊ ကျောက်တော်နှင့် မြောက်ဦးမြို့နယ်တွေမှာ ရုံးခွဲငါးခုရှိပြီး စုစုပေါင်းဝန်ထမ်း ၆၀ ခန့်ရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာ လက်ရှိ ချေးငွေရယူနေသူအရေအတွက်က တစ်သောင်းဝန်းကျင်ရှိတယ်လို့ပြောရပါမယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်ရုံးခွဲများနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပထမဦးဆုံး စစ်တွေရုံးကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရုံးဖွင့်ဖို့ ပြင်ဆင်တဲ့ကာလကတော့ ဒီထက်ပိုပြီးစောတာပေါ့နော်။ ဒီလိုပြင်ဆင်ရတဲ့ အထဲမှာ ဝန်ထမ်းခန့်အပ်ရေး ကိစ္စတွေ နဲ့ သူတို့ကို skills တွေကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်လုပ်ဆောင်ရတာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ကျွန်တော်တို့မှာ traning and capacity development team ဆိုတာရှိတယ်။ အဲဒီအဖွဲ့ကနေပြီးတော့ အသစ်ခန့်အပ်လိုက်တဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကို အခြားရုံးခွဲတွေကို စေလွှတ်ပြီး on job training လုပ်တာရှိတယ်။ဒီလိုစေလွှတ်တာကလည်း ကျွန်တော်တို့ ရုံးရဲ့ လည်ပတ်နေတဲ့ အပိုင်းတွေ နဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို ဝန်ထမ်းအသစ်တွေအနေနဲ့ နားလည်သဘောပေါက်စေဖို့ရည်ရွယ်ပါတယ်။ နောက်ပြီး ဒီစစ်တွေရုံးကို ဖွင့်လှစ်တဲ့ အခါမှာလည်း လူအသစ်တွေကို ချက်ခြင်း အသုံးပြုတာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ အခြားbranch တွေ အတွေ့အကြုံရှိတဲ့ supervisor တွေနဲ့ တွဲပြီး ဒီအလုပ်တွေကို စတင်လုပ်စေပါတယ်။ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ capacity မြင့်တက်ရေးကို ကျွန်တော်တို့ အမြဲတမ်း စဉ်ဆက်မပြတ် လုပ်ဆောင်ပေးပါတယ်။ အခုလို လူကိုယ်တိုင် မသင်ကြားနိုင်တဲ့ ကာလ၊ ခရီးသွားလာလို့ ခက်ခဲတဲ့ ကာလတွေဆိုရင် ဝန်ထမ်းတွေအတွက် လေ့လာသင်ယူနိုင်မယ့် online platform တစ်ခု ဖြစ်တဲ့ e-learning ကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ စီစဉ်ပေးထားပါတယ်။

RCH
ပျမ်းမျှအနေနဲ့ VisionFund Myanmar ကနေချေးငွေရယူသူတွေက ဘယ်လိုပုံစံမျိုးပါလဲ။ ဆိုလိုချင်တာက သူတို့ကို အသက်၊ ကျား၊မပါဝင်မှုအချိုး၊ မြို့ပြ နှင့် ကျေးလက် အပါအဝင် သူတို့ရဲ့ ပညာအရည်အချင်းတွေ အစရှိသဖြင့်ပေါ့လေ။ အဲဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကန့်သတ်မှုတွေရှိပါသလား။ VisionFund Myanmar ကနေ ချေးငွေရရှိဖို့အတွက် သူတို့ဘာတွေလိုအပ်မယ်လို့ပြောလို့ရနိုင်မလဲ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ကျွန်တော်တို့က ပျမ်းမျှ သက်မှတ်ထားတာ ကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ဟာ ပထမဆုံးအနေနဲ့ ကျား၊မ အချိုးကို အဓိက ထားစဉ်းစားပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို ဒီချေးငွေရရှိစေရေးကို ဦးစားပေးအနေနဲ့ ဆောင်ရွက်ပါတယ်။ ရခိုင်မှာဆိုရင် ခုနကပြောတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ client တစ်သောင်းဝန်းကျင်မှာ အမျိုးသမီးပါဝင်မှုနှုန်းက ၈၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိတယ်လို့ ပြောရပါမယ်။ ချေးငွေရဲ့ အရည်အသွေးကို သေချာစေဖို့နဲ့ ဒီကာလအတွင်း ဝင်ငွေဆက်လက်ရရှိနိုင်မယ့် ကဏ္ဍတွေအတွက် တာဝန်သိစွာ ထုတ်ချေးဖို့ လက်ရှိစီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကာလအတွင်းမှာ အချို့သောစီးပွားရေးကဏ္ဍတွေကို ဦးစားပေးအနေနဲ့ ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဒီကာလအတွင်း စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းဆိုင်ရာ အာမခံချက်ပေးမယ့် စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ အသေးစားစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ဆောင်တဲ့ တောင်သူလယ်သမားတွေကို ဦးစားပေးပြီး ချေးငွေ ချပေးပါတယ်။ PWD လို့ခေါ်တဲ့ မသန်စွမ်းတွေကိုလည်း ချေးငွေရရှိရေးအတွက် ကျွန်တော်တို့ဘက်က တိုက်တွန်းတာမျိုးရှိတယ်။ Safe Migration (ဘေးကင်းလုံခြုံတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာလုပ်ကိုင်မှု) ဆိုတဲ့အတွက် migrant (ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား) တွေကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ ချေးငွေရရှိရေးမှာ ထည့်သွင်းစဉ်းစားတာမျိုးရှိပါတယ်။ ကျေးလက်မှာနေထိုင်တဲ့ သူတွေကို ဘယ်လောက်ပေးမယ်၊ မြို့ပြမှာ နေထိုင်တဲ့သူ ဘယ်လောက်ကို ပေးမယ်ဆိုတာမျိုး ကျွန်တော်တို့ သက်မှတ်ချက်မရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့က ကျွန်တော်တို့ လက်လှမ်းမီနိုင်တဲ့ ဧရိယာအားလုံးမှာ နေတဲ့သူတွေဆီကို ချေးငွေပေးနိုင်ဖို့ကို လုပ်ဆောင်ပါတယ်။ ဥပမာ- မတူကွဲပြားတဲ့ အုပ်စုတွေရှိတဲ့နေရာတွေကိုတောင် ကျွန်တော်တို့ ရောက်အောင်သွားပြီး ချေးငွေပေးဖို့ လုပ်ဆောင်တာတွေရှိတယ်။ အခု ကျွန်တော်တို့ ရခိုင်မှာ သုံးနှစ်ကျော်ကာလကို ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်တဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့ ရုံးခွဲတွေရှိတဲ့နေရာတွေမှာ ဧရိယာတော်တော်များများကို လွှမ်းခြုံထားနိုင်ပြီလို့ပြောလို့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အစိုးရက သွားလာခွင့် ကန့်သတ်ထားသော နေရာ တစ်ချို့ကိုတော့ ကျွန်တော်တို့လည်း ဝင်ရောက်ဖို့ အဆင်မပြေတာလေးတွေရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်ဘက်က လက်လျော့လိုက်တာမျိုးမဟုတ်ပဲ ဒီနေရာတွေကို ရောက်နိုင်အောင် ကြိုးစားလျက်ရှိပါတယ်။

RCH
မတူညီသောအသိုင်းအဝန်းတွေကြားမှာ ဒီလို ချေးငွေထောက်ပံ့တာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာစိန်ခေါ်မှုတွေရှိပါသလဲ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ဘာသာစကားနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု မတူညီတာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကိစ္စလေးတွေရှိပါတယ်။ဒါ့အပြင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရုံးခွဲတွေနဲ့ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုတွေ့ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့အတွက် ဒီရခိုင်ပြည်မှာ အနည်းဆုံးအားဖြင့် လူအုပ်စုတွေအပေါ် ရည်ရွယ်ထားတဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေ၊ အတွင်းမှာရှိနေတဲ့ ပဋိ့ပက္ခတွေ၊ လူမျိုးရေးနဲ့ ဘာသာရေးဆိုင်ရာ တင်းမာမှုတွေ အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေကို ကျွန်တော်တို့ ဖြတ်ကျော်ခဲ့ရပါတယ်။ မတူကွဲပြားသော အုပ်စုတွေဆီကို ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ချေးငွေကို ပိုပြီးတောင် ပေးချင်ပါတယ်။သူတို့တွေဆီကို သွားဖို့အတွက် ကန့်သတ်မှုတွေရှိတယ်။ အခက်အခဲတွေရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ဘက်က မရောက်ရောက်အောင်သွားဖို့ လုပ်နေတာတွေရှိတယ်။ အထက်မှာရှင်းပြခဲ့သလိုပဲ လူတိုင်းဟာ ငွေကြေးဆိုင်ရာ လက်လှမ်းမီခွင့်ကို ရရှိနိုင်ရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောထား ကျွန်တော်တို့မှာရှိပြီးသားပါ။

RCH
ချေးငွေချပေးတာနဲ့ ပတ်သက်လို့သိချင်ပါတယ်။ လူတစ်ယောက်က VFM ကနေ ချေးငွေကို ဘယ်လိုရယူရပါမလဲ။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်တဲ့လုပ်ငန်းစဉ်တွေကဘယ်လိုပုံစံရှိပါသလဲ။ ပြီးတော့ ချေးငွေ ပြန်ဆပ်တဲ့ကာလ နောက်ကျ တာမျိုးရှိရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ကျွန်တော်တို့ ပုံမှန်အားဖြင့် ရွာတစ်ရွာကို ရောက်သွားပြီဆိုရင် ဒေသခံတွေကို ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ချေးငွေအကြောင်း ကို အရင်ဆုံးရှင်းပြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ချေးငွေမှာ Group loan (အုပ်စုချေးငွေ) ရှိသလို individual loan (တစ်ဦးချင်းချေးငွေ) ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းတွေပေါ့လေ။ ကျွန်တော်တို့ဘက်က ဒီချေးငွေရဲ့ သဘောတရားကို ဒေသခံတွေ နားလည်လာအောင် အချိန်ယူပြီး ရှင်းပြပါတယ်။ အဲဒီ အစပိုင်းကို သိသွားပြီဆိုရင် ဒီချေးငွေ ကို အတိုးနှုန်းထားတွက်ချက်မှုတွေ နဲ့ ပြန်ဆပ်ရမယ့်ကာလ ဘယ်လိုရှိတယ်ဆိုတာ နဲ့ တစ်ခါပြန်ဆပ်ရင် ဘယ်လောက်ပြန်ပေးရမလဲ စသဖြင့်ပေါ့ အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေကို ကျွန်တော်တို့က သူတို့ နားလည်သွားသည်အထိ ရှင်းပြရပါတယ်။ Group loan ယူမယ်ဆိုရင် အနည်းဆုံး လူ သုံးယောက်ကနေ ၁၅ ယောက် အထိ ရှိနိုင်ပါတယ်။ အုပ်စုဖွဲ့ပြီဆိုရင် ဘယ်လို ဖွဲ့ရမလဲဆိုတာကို သူတို့ကို ရှင်းပြပါတယ်။ ဥပမာ အုပ်စုထဲမှာ ပါဝင်သူတွေဟာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် အာမခံချက်ပေးရတာဖြစ်သောကြောင့် သူတို့ယုံကြည်သော လူတွေကိုပဲ ဒီထဲမှာ သူတို့ဆန္ဒနဲ့ ထည့်သွင်းပြီး ချေးငွေလျှောက်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ individual loan ကတော့ ချေးငွေယူမယ့်သူကို အာမခံပေးသူတစ်ယောက်ပါဝင်ဖို့လိုတယ်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ချေးငွေရယူလိုသူနဲ့ လူနေထိုင်မှု အဆင့်အတန်းတူညီတဲ့ လူတစ်ယောက်က အာမခံပေးရပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာ သူတို့ဘက်က အာမခံပေးမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ဘက်က Visibility check လုပ်ရတယ်။ အခြားသော docoment တွေ မလိုအပ်ပါဘူး။ ဥပမာ ရွှေ၊ ငွေ ပိုင်ဆိုင်မှု ပစ္စည်းတွေကို အပေါင်ထားတာမျိုးတွေ မလိုအပ်ပါဘူး။

ပြန်ဆပ်ရမယ့် ကာလကို သက်မှတ်ရာမှာလည်း ဒီ ချေးငွေ ရယူတဲ့ clinet တွေရဲ့ သဘောဆန္ဒအပေါ်မှာပဲ အဓိက မူတည်ပါတယ်။သူတို့ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ ပြန်လည်ပေးဆပ်ချင်လဲ။ ပြန်ပေးဆပ်ရတဲ့ပုံစံ နှစ်မျိုးရှိတယ်။ တစ်လချင်း ပေးဆပ်ရတာရှိတယ်။ နောက်တစ်ခုက ကျွန်တော်တို့ဘက်က sesonal loan လို့ ခေါ်တယ်။ သူက စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူတွေအတွက် အဓိက ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူရဲ့ ရာသီပေါ် သီးနှံ ထွက်တဲ့ ကာလကို ရောက်ရင် ဒီချေးငွေကို ပြန်ပေးဆပ်ရတာမျိုးပေါ့။ အများအားဖြင့် တစ်လချင်းပြန်လည်ပေးဆပ်ကြတာကိုပဲ ရွေးချယ်ကြပါတယ်။ ပြန်ဆပ်မယ့် ကာလကို ဘယ်လောက်ကာလအထိ သက်မှတ်မလဲဆိုတာ သူတို့သဘောဆန္ဒပေါ်မှာပဲမူတည်တယ်။ ခြောက်လ သို့မဟုတ် ရှစ်လ သက်မှတ်မလားဆိုတာ သူတို့ဆန္ဒနဲ့ သူတို့ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှု အနေအထားပေါ်မှာကြည့်ပြီး ကျွန်တော်တို့က ခွင့်ပြုပေးပါတယ်။ ချေးငွေပြန်ဆပ်တဲ့ ကာလကို ၂ နှစ်အထိ အများဆုံးခွင့်ပြုထားပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရရှိထားတဲ့ နောက်ဆုံးအချက်အလက်တွေအရ စိုက်ပျိုးရေးချေးငွေတွေဟာ လူကြိုက်အများဆုံး ၃၇ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပြီးအဲဒီနောက်မှာတော့ ဆိုင်အငယ်တွေဖွင့်လှစ်မယ့် ဒေသခံပြည်သူများအတွက် ချေးငွေဟာ၂၇ ရာခိုင်နှုန်း နှင့် သူတို့ရပ်ရွာများသို့ ဝန်ဆောင်မှုများအတွက်ချေးငွေဟာ ၂၉ ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီး ရှိပါတယ်။

ဟုတ်ပါတယ် Delinquency ပြဿနာလေးတွေ ရှိပါတယ်။ ချေးငွေရယူပြီးမှ ပြန်မပေးချင်တော့တာမျိုးတွေလည်းရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ အဖွဲ့အစည်းက ဘယ်တော့မှ forced collection လို့ ခေါ်တဲ့ အတင်းအကျပ် ငွေကောက်ခံတာမျိုးကို ဘယ်တော့မှ မလုပ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ဘက်က client နဲ့ အဆက်အသွယ်မပြတ်တောက်သွားအောင် သူတို့ကို ရှင်းပြတာမျိုးပြုလုပ်တယ်။ ကွှန်တော်တို့ဟာ client နဲ့ relationship ကို အဓိက တန်ဖိုးထားတယ်။ သူတို့ဘက်က မပေးနိုင်ဘူးဆိုရင်တောင် ကျွန်တော်တို့နဲ့ client အကြား relationship မပြတ်တောက်သွားအောင် အဓိက ထိန်းသိမ်းထားပါတယ်။ အဲဒီအတွက်ကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ ရုံးချုပ်ကနေ အဆင့်ဆင့် ညွှန်ကြားထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ cleint တွေနဲ့ဆက်ဆံရာမှာ ယဉ်ကျေးစွာ ဆက်ဆံဖို့ကို ဆက်ဆံရေးကို တန်ဖိုးထားဖို့ ဝန်ထမ်းတွေကို ညွှန်ကြားထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။

RCH
VisisonFund Myanmar ဟာ ရခိုင်မှာ ဘယ်လို အောင်မြင်မှုတွေရှိနေပါသလဲ။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ မှတ်မှတ်ရရရှိထားတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ပြောပြပေးလို့ရမလဲ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ကျွန်တော်တို့ ရခိုင်ပရောဂျက် အနေနဲ့ အောင်မြင်တယ်လို့ပြောနိုင်ပါတယ်။ အောင်မြင်မှုကို တိုင်းတာတဲ့ ပုံစံတွေတော့ အများကြီးရှိတာပေါ့။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေမှာ ရခိုင်မှာ တိုက်ပွဲတွေရှိနေတဲ့ ကြားထဲက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို ကြံ့ကြံ့ခံရပ်တည်ခဲ့ကြပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦးလိုနေရာတွေမှာ အခြားသော microfinance လုပ်ကိုင်သူတွေ မရှိဘူး လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီနေရာတွေမှာ ကျွန်တော်တို့ပဲ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်နေတဲ့ကာလမှာဆိုရင် အဲဒီနေရာတွေမှာ microfinance လုပ်ကိုင်ဖို့ အခက်အခဲတွေရှိသော်လည်းပဲ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကျောက်တော် branchကို ဆက်လက် ရပ်တည်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ဘက်က ဆုံးဖြတ်ချက်ချထားခဲ့ပါတယ်။ စစ်တွေမှာဆိုရင်လည်း ကန့်သတ်ထားတဲ့နေရာ တော်တော်များများကို ကျွန်တော်တို့ ရောက်အောင်သွားနိုင်ခဲ့တယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ချေးငွေပေးတာတွေ လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါတွေကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အောင်မြင်မှုလို့ပြောရပါမယ်။ ချေးငွေပေးတဲ့ အုပ်စုထဲမှာဆိုရင် အခုဆို အမျိုးသမီးပါဝင်မှုရာခိုင်နှုန်းကို အများဆုံး ကျွန်တော်တို့ လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့တယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရခိုင် Branch ဟာ သုံးနှစ် နီးပါးကြာမြင့်လာပြီဖြစ်ပေမယ့် တကယ်တမ်း ချေးငွေလုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်ရတဲ့ ကာလက အများကြီးမရှိသေးပါဘူး။ အားလုံးသိတဲ့အတိုင်း ရခိုင်မှာ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတော့ ကျွန်တော်တို့ အခက်အခဲအများကြီးနဲ့ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတယ်။ တိုက်ပွဲကာလအတွင်း ကျောက်တော်နဲ့ မြောက်ဦးဒေသဆိုရင် အရမ်းဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေတွေ ဖြစ်ခဲ့တယ်။ Microfincane လုပ်ငန်းတွေမှာ လုပ်ငန်းဘယ်လောက် အောင်မြင်မှုရှိသလဲဆိုတာကို တိုင်းတာတဲ့ indicator တွေရှိပါတယ်။ အနည်းဆုံး ကိုယ့်ဘာသာကို ရပ်တည်နေနိုင်ပြီလား ဆိုတဲ့ တိုင်းတာမှုတွေရှိပါတယ်။အဲဒီလို မေးမယ်ဆိုရင်တော့ ကျွန်တော်တို့က ကိုယ့်ဘာသာကို မရပ်တည်နိုင်သေးပါဘူး။ ဒါကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေကာလတွေရဲ့ ရိုက်ခမတ်မှုတွေကြောင့် ကျွန်တော်တို့ လုပ်ငန်းကို သက်ရောက်မှုတွေရှိခဲ့ပါတယ်။ အခုဆိုရင်တောင် ဟိုဘက်မှာ မတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် ရခိုင်မှာ ကုန်စျေးနှုန်းတက်လာတာလေးတွေရှိတယ်။ ဒါကလည်း ကျွန်တော်တို့ လုပ်ငန်းကို သက်ရောက်မှုတွေ ရှိပါတယ်။

RCH
VisisonFund Myanmar ရဲ့ အသေးစားငွေးရေးကြေးရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဒေသခံတွေဘက်က ဘယ်လိုတုံ့ပြန်မှုတွေရှိပါသလဲ။ ယေဘုယျအားဖြင့် ဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ သူတို့ဟာ အပေါင်းလက္ခဏာ ဒါမှမဟုတ် အနုတ်လက္ခဏာ ဆောင်တဲ့ မှတ်ချက်တွေ ပေးပါသလား။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ခုနပြောသလိုပဲ ကျွန်တော်တို့ဟာ reputation နဲ့ relationship ကို အဓိက တည်ဆောက်တယ် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိဖို့ကို ကျွန်တော်တို့ ကြိုးစားတယ်။ ရခိုင်မှာ ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ လုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒေသခံတွေဆီက complain မရှိသလောက်ပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ ဝန်ထမ်းတွေဆိုရင်လည်း client နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆက်ဆံရေးကို တန်ဖိုးထားတဲ့အတွက် အနှုတ်လက္ခဏာဆောင်တဲ့ complain တွေ မရှိသလောက်ပါပဲ လို့ ကျွန်တော်ပြောနိုင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အလေ့အကျင့်ကတော့ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ပြဿနာတွေကို ချေးငွေရယူသူဘက်က သူစိတ်ကျေနပ်မှုမရရှိမချင်း ဖြေရှင်းပေးဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။

RCH
၂၀၂၀ခုနှစ်ဟာ ကပ်ရောဂါနှစ်လို့ ပြောရမလိုပါပဲ။ COVID-19နဲ့ အတူ အရမ်းခက်ခဲတဲ့ နှစ်တစ်နှစ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို အခက်အခဲတွေနဲ့အတူ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းက လုံးဝ အပြောင်းအလဲ တစ်ခုကိုဖြစ်သွားပါတယ်။ဒါတွေအားလုံးက VisionFund Myanmar လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုတွေနဲ့ ချေးငွေရယူသူတွေအပေါ်ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုတွေရှိခဲ့ပါသလဲ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ကျွန်တော်တို့ရခိုင်မှာဆိုရင် တိုက်ပွဲတွေနဲ့ အပြိုင် COVID-19 ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းတွေ အများကြီးရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီနှစ်မှာဆိုရင်လည်း တိုက်ပွဲတွေ ငြိမ်သက်သွားပေမဲ့လည်း COVID-19 တတိယလှိုင်းကရောက်လာခဲ့တယ်။ ပြီးရင်လည်း ၂၀၂၁ခုနှစ်အစောပိုင်းကာလက မတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် ရခိုင်မှာလည်း သက်ရောက်မှုလေးတွေရှိပါတယ်။ ဒီဘက်မှာဆိုရင် Banking services limited ဖြစ်သွားတာကြောင့် အခက်ခဲတွေဖြစ်ကြတယ်။ဒေါ်လာလဲလှယ်မှုနှုန်း မြင့်တက်လာတာကြောင့် နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ ကုန်းစျေးနှုန်းကလည်း တက်နေတယ်။ ဒါက ဟိုဘက်ကလာတဲ့ သက်ရောက်မှုတွေလို့ပြ ပြောလို့ရတာပေါ့။ တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှု မရှိသော်လည်း ကျွန်တော်တို့ရဲ့ client တွေအပေါ်မှာ ဒီလိုမျိုး သွယ်ဝိုက်သော သက်ရောက်မှုတွေရှိပါတယ်။ အဲဒီအတွက် ကျွန်တော်တို့ ချေးငွေ လုပ်ငန်းတွေအပေါ်မှာလည်း သက်ရောက်မှုရှိလာပါတယ်။VFM အနေနဲ့ ကျွန်ုပ်တို့၏ရဲ့ လုပ်ငန်းကို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင်၊ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်ငန်းရလဒ်တွေကို သေချာချိန်ညှိပြီးတော့ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့စိန်ခေါ်မှုတွေအတွက် အဖြေရှာဖို့ ချေးငွေရယူသူတွေနဲ့ အနီးကပ်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။အကျပ်အတည်းများရဲ့ အထွတ်အထိပ်ကာလတွေ နောက်ပိုင်းမှာ ချေးငွေပြန် ဆပ်ဖို့ခက်ခဲနေတဲ့ ချေးငွေရယူထားသူတွေ များပြားလာတာကို ကျွန်တော်တို့ တွေ့မြင်ခဲ့ရပါတယ်။( ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဧပြီလ၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလကနေ ဒီဇင်ဘာလ၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ နဲ့ မတ်လ၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ကနေ စက်တင်ဘာလ)။ ဒါပေမယ့် ခြုံပြောရရင် ကျွန်တော်တို့ရုံးခွဲတွေ ဆက်လက်ဖွင့်လှစ်ဖို့အတွက် ချေးငွေရယူသူတွေကလည်း သူတို့ရဲ့ ချေးငွေတွေကို ပြန်ဆပ်ချင်ကြတယ်။ VFM ကနေ နောက်ထပ် ချေးငွေတွေရရှိနိုင်ဖို့အတွက် သူတို့မှာ ကောင်းမွန်တဲ့ မှတ်တမ်းတွေ VFM မှာရှိနေဖို့ ချေးငွေရယူထားသူတွေကစိတ်ဝင်စားကြပါတယ်။

RCH
COVID-19 ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းနဲ့ အာဏာသိမ်းမှုရဲ့ အနှုတ်လက္ခဏာဆောင်တဲ့ သက်ရောက်မှုတွေကို တန်ပြန်နိုင်ဖို့ရာ VFM ရဲ့ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုတွေဟာ ဘယ်လို အပြောင်းအလဲများ ရှိခဲ့ပါသလဲ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
ကျွန်တော်တို့ဘက်က ပြောင်းလဲပေးရတာပေါ့ဗျာ။ ဒီကာလမှာ Client ရဲ့ အခက်အခဲဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ ကျနော်တို့ဘက်က ချေးငွေပြန်လည်တောင်းခံမှု ကာလတွေကို နောက်ဆုတ်ပေးရတာမျိုးရှိပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီလမှာဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ဘက်က ချေးငွေတောင်းခံမှုကို တစ်လ နောက်ဆုတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။တခြားသော ကာလတစ်ခုကို ရောက်မှ ချေးငွေပြန်ကောက်ရတာမျိုးတွေဖြစ်တယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲကာလတွေမှာဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦးမှာရှိတဲ့ ရုံးတွေကို ပိတ်ထားရပြီး၊ ချေးငွေကောက်ခံခြင်းကာလကိုလည်း နှစ်လ (သို့မဟုတ်) သုံးလလောက် ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ရတယ်။ ဒီလို ရွှေ့ဆိုင်းမှုတွေကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဘက်မှာ လုပ်ငန်းလည်ပတ်ဖို့က အခက်အခဲတွေရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် တစ်ဘက်မှာတော့ ကျွန်တော်တို့ဘက်ကတော့ Client တစ်ယောက်ချင်းစီအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ လစဉ် ချေးငွေပြန်ဆပ်ဖို့ကို တိုက်တွန်းလေ့ရှိတယ်။ သူတို့ရဲ့ အကျပ်အတည်းနဲ့ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု နှစ်ခုအကြားမှာ ကျွန်တော်တို့ ချင့်ချိန်ပြီး လုပ်ကိုင်ရတာတွေရှိပါတယ်။ကျွန်တော်တို့ ချေးငွေပေးတဲ့လူအများစုဟာ ဆင်းရဲမွဲတေမှု ညွှန်းကိန်းအောက်မှာ ရှိတဲ့ လူအုပ်စုတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဘဏ်ဝန်ဆောင်မှု နဲ့ အလှမ်းဝေးသူတွေ ငွေကြေးရရှိရန် လက်လှမ်းမမီသူတွေအတွက် ရည်ရွယ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အစကတည်းက ယုံကြည်မှုနဲ့ ဆက်ဆံရေးကို တည်ဆောက်ထားတာဆိုတော့ client တွေဘက်ကလည်း ကျွန်တော်တို့ဘက်ကို ပြန်ကြည့်ပေးပါတယ်။ သူတို့အတွက် ကျပ်တည်းမှုရှိသော်လည်းပဲ အများစုကလစဉ် ပြန်ပေးနိုင်ဖို့ကို ကြိုးစားကြပါတယ်။

RCH
နောက်ဆုံးမေးခွန်းအနေနဲ့ တစ်ခုမေးချင်ပါတယ်။၂၀၂၂ခုနှစ်အတွက် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွက် Visionfund Myanamr ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်က ဘာများဖြစ်နိုင်မလဲ။ ဆိုလိုချင်တာက VFM ရဲ့ မျှော်လင့်ချက် နဲ့ မျှော်မှန်းချက်ကဘာတွေဖြစ်မလဲခင်ဗျ။

ဦးအောင်ကျော်ဆန်း
VFM ဟာ လာမယ့်နှစ်အတွက် စဉ်ဆက်မပြတ်သော လုပ်ငန်းအစီအစဉ် နဲ့ မဟာဗျူဟာ တစ်ခုကို ချမှတ်ထားပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွက်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးချင်းစီအတွက် နဲ့ ချေးငွေရယူသူအားလုံးအတွက် ဒီ microfinance လုပ်ငန်းကို ဆက်လက် ရှင်သန်နေအောင် ကျွန်တော်တို့ ကြိုးစားသွားမှာပါ။ ချေးငွေရယူသူ တစ်ဦးချင်းစီအတွက် လက်လှမ်းမီသောငွေရေးကြေးရေး ရရှိနိုင်ရေးအတွက်ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားပြီးတော့ အခက်အခဲကာလကို ကျော်ဖြတ်သွားမယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ဘက်က မျော်လင့်ထားပါတယ်။ Microfinance က ရခိုင်မှာ အရမ်းလိုအပ်နေပါသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ မရောက်ဖြစ်သေးတဲ့ နေရာတွေ ရှိနေပါသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဆီက ချေးငွေကို မျှော်လင့်နေတဲ့ ဒေသခံတွေအများကြီးကျန်နေပါသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဘက်ကလည်း အများကြီးလုပ်ချင်ပါသေးတယ်။